مسجد کبود، فیروزه جهان اسلام، از شاهکارهای هنر و معماری دوران پس از اسلام ایران است که به دستور ابومظفر جهانشاه قراقویونلو بنا شده است. این مسجد با کاشیهای معرق فیروزهای و لاجوردی، انواع خطوط عالی مانند ثلث، نستعلیق، نسخ و طرحهای بدیع هندسی و اسلیمی مورد توجه ارباب ذوق و هنر است. برای آشنایی بیشتر با این شاهکار معماری با ما همراه شوید.
مسجد کبود یا مسجد جهانشاه تبریز یکی از آثار ارزشمند معماری ایرانی به شمار میرود که به لحاظ شیوه معماری از سایر نمونههای معماری مسجد متمایز است. قدمت این بنا به قرن نهم هجری قمری بازمیگردد و تنوع و ظرافت کاشیکاری و انواع خطوط و نقشهای به کار رفته در آن و نیز زیبائی و هماهنگی رنگها بویژه رنگ لاجوردی کاشیکاریهای معرق سبب شده است تا به فیروزه اسلام شهرت یابد. این بنا با نامهای مختلف از جمله گوی مسجد (به ترکی همان مسجد کبود)، مسجد شاه جهان، عمارت و مسجد مظفریه معروف و مشهور بوده است. بنای مسجد كبود بر اثر زلزله سال ١١٩٣ هجری قمری دچار آسیب فراوان شده و گنبدهای آن فرو ریخته است. اگرچه امروزه از این بنا جز سردر و چند پایه، چیزی باقی نمانده است، ولی این باقیمانده اندک نیز شاهدی بر شکوه و زیبائی این مسجداز قرن ۸۷۰ هجری قمری است.
سیاحان بسیاری که از این بنا دیدن کرده اند بسیار درباره آن قلم فرسایی نموده اند. از آن جمله نادرمیرزا قاجار است که درباره مسجد کبود می نویسد:
“روزگار بگذرد که چشم روزگار چنین بنایی را نخواهد دید”
در قدیم این بنا مجموعهای از ساختمان هایی چون مدرسه، مسجد، خانقاه، کتابخانه و … بوده است که متاسفانه درحال حاضر هیچ کدام بر جای نمانده اند فقط قسمتی از مسجد که آن هم بسیار آسیب دیده بود و مرمت شده است.
از قسمت های دیدنی این مسجد قسمتی از سقف است که طلا و لاجورد با یکدیگر کار شده است و در نوع خود بی نظیر است. در داخل مسجد قسمت شبستان کوچک سردابی است که در آن جای دو قبر است که احتمال میدهند از آن جهانشاه و همسرش باشد زیرا در روایات تاریخی آمده است که جنازه جهانشاه پس از کشته شدن به این مسجد منتقل و دفن شده است. گرچه این گورها در حال حاضر خالی هستند.
این بنا در وسط یک محوطه وسیع گلکاری شده قرار گرفته است که خود باعث جذب گردشگران میشود.